De sociale firma als business partner van de gemeente
Volgens Mark Hillen, medeoprichter en directeur van Social Enterprise NL, kunnen sociale ondernemingen als business partner van de gemeente bijdragen aan het verhogen van de arbeidsparticipatie van mensen met een beperking. Social enterprises zijn bedrijven die een maatschappelijk probleem aanpakken met een innovatief businessmodel: impact first.
Gemeenten zijn nu verantwoordelijk geworden voor de onderkant van de arbeidsmarkt en dat is een heel grote verantwoordelijkheid. Bijna geen overheid in Europa besteedt er zoveel geld aan als Nederland. Tegelijkertijd scoren we heel matig op arbeidsparticipatie van mensen met een arbeidsbeperking. Nog geen 40% heeft betaald werk, het is een hoofdpijndossier dat nu wordt gedecentraliseerd, centraal ondersteund door een sociaal akkoord.
Juiste omstandigheden
Deze arbeidsparticipatie is een heel divers probleem. Neem bijvoorbeeld hoogopgeleide mensen met een autisme spectrum stoornis (ASS), 25.000 van hen zijn HBO of WO opgeleid. Maar 80% zit thuis, ze zijn afhankelijk en hebben vaak weinig te doen. Dat leidt tot depressiviteit en medicatie en er ontstaat zo een vicieuze cirkel die lastig te doorbreken is. Nederland heeft bijna 800 miljoen euro besteed aan de opleiding van deze mensen, en dan wordt jaarlijks nog eens 600 miljoen euro besteed aan uitkeringen en zorg. Terwijl voor deze groep hetzelfde geldt als voor bijvoorbeeld slechtzienden of slechthorenden: onder de juiste omstandigheden zouden zij heel veel kunnen bijdragen.
Gaat het beter nu de verantwoordelijkheid grotendeels naar de gemeente verhuist? Mijn antwoord is nee, dat gaat niet vanzelf beter, daar is meer voor nodig.
Netto banen
Het sociaal akkoord levert niet tot nauwelijks nieuwe banen op; 125.000 garantiebanen min de 70.000 SW-banen die verdwijnen, lijkt tot 55.000 extra plekken te leiden. Dat is al niet veel, maar er is ook een ‘natuurlijke vervanging’. Als een werkgever nu iemand met bijvoorbeeld autisme vervangt die boven het minimumloon is gegroeid door iemand die daar onder zit, dan telt deze nieuwe persoon in principe mee. Dus of er netto daadwerkelijk arbeidsplaatsen bijkomen voor dergelijke groepen is maar zeer de vraag.
Iedereen werk, iedereen Winst
[su_row][su_column size=”2/3″]
Wat ontbreekt, is beleid gericht op het creëren van blijvende waardevolle nieuwe arbeidsplaatsen, en het stimuleren van bedrijven die zich specialiseren in het werken met mensen met een arbeidsbeperking, de zogenaamde sociale firma’s. Alle landen om ons heen hebben daar beleid voor. De sociale firma wordt binnen de EU gedefinieerd als een bedrijf dat tenminste 30% van de arbeidsplaatsen invult met mensen met een beperking, bijvoorbeeld Kringloopwinkels, Autitalent, The Colour Kitchen of Balanz Facilitair[/su_column]
[su_column size=”1/3″][su_quote style=”modern-light”]
Werkt jouw gemeente al samen met sociale firma’s? Vul snel de poll in.
[/su_quote][/su_column][/su_row]
Deze bedrijven hebben hun businessmodel en hun werkprocessen zo ingericht, dat deze medewerkers maximaal tot hun recht komen. Dat mes snijdt aan twee kanten, zowel de economische- als de sociale waarde is maximaal.
Nieuwe kaders
[su_row][su_column size=”2/3″]
Sociale firma’s bieden als business partner de gemeente een kans om de participatie te verhogen en daarmee de lasten te verlagen. De gemeente zal dan beleid moeten formuleren en met hen in contact treden, en dat is nog niet zo eenvoudig. Nederland kent op dit moment nog geen nationaal beleidskader zoals een keurmerk of een rechtsregime om deze bedrijven te erkennen, en kwaliteitscriteria zijn er ook nog niet. Maar dat kader komt er wel aan. Op 16 december heeft de Tweede Kamer twee moties aangenomen om kaders en fiscale faciliteiten te creëren.
Samen met de gemeente
Ondertussen kunnen gemeenten al stappen zetten. Op beperkte schaal kan de gemeente klant worden van sociale firma’s. Daarnaast kunnen ze deze bedrijven ook betrekken bij het beleid van werk en inkomen, dus bij in- en doorstroom. De gemeente kan sociale firma’s zichtbaar maken en anderen stimuleren om met hen te werken, zoals woningbouwcorporaties of commerciële bedrijven.
Het ontwikkelen van een stevige ‘topsector’ sociale firma’s kan echte banen opleveren, en daarmee de arbeidsparticipatie blijvend verhogen.
Vorige maand verscheen het nieuwste boek van Mark Hillen: “Iedereen Werk, Iedereen Winst” waarin hij ingaat op de vraag hoe werkgevers, beleidsmakers en sociale firma’s samen veel meer arbeidsplaatsen kunnen realiseren.
[/su_column]
[su_column size=”1/3″]
[su_member photo=”https://www.chain-logistics.nl/wp-content/uploads/2015/01/lq_150105132337_mark_hillen-e1421138816908.jpg” name= “Mark Hillen” role= “Directeur Social Enterprise NL”]
Mark Hillen is mede-oprichter en directeur van Social Enterprise NL, het landelijk platform dat meer dan 250 social enterprises vertegenwoordigt, verbindt en ondersteunt. Vorige maand verscheen zijn nieuwste boek: “Iedereen Werk, Iedereen Winst”.
[/su_member]
[/su_column]
[/su_row]